Türkiye’de Tip-2 Diyabetin Belirtileri: Erken Tanı İçin Bilmeniz Gerekenler

Tip-2 diyabet, insülin direnci ve pankreasın yeterli insülin üretememesi sonucu ortaya çıkan kronik bir metabolizma bozukluğudur. Türkiye’de yaklaşık her 7 yetişkinden birinde diyabet olduğu tahmin ediliyor ve bu kişilerin önemli bir bölümü henüz tanı almamış durumda. Hastalığın en kritik noktası, belirtilerin çoğu zaman yavaş ilerlemesi ve gözden kaçabilmesidir.

Tip-2 Diyabetin En Sık Görülen Belirtileri

1️⃣ Aşırı Susama ve Sık İdrara Çıkma

Yükselen kan şekeri böbrekler üzerinden atılmaya çalışılır. Bu da sık idrara çıkmaya, ardından da su kaybına bağlı aşırı susamaya yol açar.

2️⃣ Yorgunluk ve Halsizlik

Hücreler glikozu yeterince kullanamadığı için enerji üretimi azalır. Kişi, dinlense bile kendini yorgun hissedebilir.

3️⃣ Görme Bulanıklığı

Kandaki yüksek glikoz, göz merceğinde şişmeye neden olabilir. Diyabet kontrol altına alınmazsa, retina hasarı (diyabetik retinopati) gelişebilir.

4️⃣ Açık Yaraların Geç İyileşmesi

El, ayak veya bacakta oluşan küçük kesiklerin uzun süre kapanmaması diyabetin önemli ipuçlarından biridir.

5️⃣ Ellerde ve Ayaklarda Uyuşma

Sinir hasarı (diyabetik nöropati), özellikle ayak parmaklarında karıncalanma ve uyuşma yapabilir.

6️⃣ Açıklanamayan Kilo Kaybı

İleri dönemde vücut enerji ihtiyacını kas ve yağ dokusundan karşılamaya başlar; bu da ani kilo kaybına yol açabilir.

Erken Tanının Önemi

Diyabetin erken teşhisi, ciddi komplikasyonların önlenmesinde kilit rol oynar. Tedavi edilmediğinde kalp-damar hastalıkları, böbrek yetmezliği, görme kaybı ve sinir hasarı gelişebilir. Erken tanı sayesinde yaşam tarzı değişiklikleri ve uygun tedaviyle kan şekeri kontrol altına alınabilir.

Korunma ve Yaşam Tarzı Önerileri

• Düzenli sağlık kontrolleri: 40 yaş üzeriyseniz veya risk faktörleriniz varsa (aile öyküsü, obezite, hipertansiyon), yılda en az bir kez açlık kan şekeri ölçümü yaptırın.

• Beslenme: Rafine şeker ve unlu gıdaları sınırlayın; sebze, tam tahıl, sağlıklı yağlar ve kaliteli protein tercih edin.

• Fiziksel aktivite: Haftada en az 150 dakika tempolu yürüyüş veya egzersiz yapın.

• Kilo yönetimi: İdeal kilonuzu korumaya çalışın; küçük kilo kayıpları bile insülin direncini azaltabilir.

Sağlık Uyarısı

Bu yazı genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Tip-2 diyabet belirtilerinden herhangi birini yaşıyorsanız mutlaka bir hekime başvurun. Kendi başınıza ilaç kullanmayın veya tedavi planı oluşturmayın.

Kaynakça

• International Diabetes Federation (2023). IDF Diabetes Atlas, 10th Edition. https://idf.org

• T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Türkiye Diyabet Programı 2023–2028.

• American Diabetes Association (2024). Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care, 47(Suppl.1):S1–S174.

• Satman, İ. ve ark. (2022). “Türkiye’de Diyabet Epidemiyolojisi: TURDEP-II Çalışması Sonuçları.” Turkish Journal of Endocrinology and Metabolism.

✨ Daha fazla sağlık rehberi ve yaşam tarzı önerileri için bloğumuzu takip edin.