Hipertansiyon: Sessiz Hastalık Neden Tehlikeli ve Nasıl Fark Edilir?

Hipertansiyon (yüksek tansiyon), kan basıncının normal değerlerin üzerinde seyretmesiyle ortaya çıkan, çoğu zaman belirti vermeyen ama uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık üçte biri hipertansiyon hastasıdır ve önemli bir kısmı bu durumdan habersizdir.

Hipertansiyonun Neden “Sessiz” Olduğu

Hipertansiyon, çoğu insanda uzun süre belirgin semptom göstermediği için “sessiz katil” olarak adlandırılır. Kan damarları, kalp ve böbrekler hasar görmeye başladığında fark edilen semptomlar genellikle hastalık ilerledikten sonra ortaya çıkar.

En Sık Görülen Belirtiler

Her ne kadar çoğu kişi belirti yaşamasa da, bazı durumlarda şu işaretler görülebilir:

• Baş ağrısı (özellikle ense bölgesinde)

• Baş dönmesi, kulak çınlaması

• Bulanık görme veya görmede ani değişiklikler

• Nefes darlığı, çarpıntı

• Burun kanaması (ileri evrelerde)

• Yorgunluk, dikkat dağınıklığı

Bu belirtiler yalnızca hipertansiyona özgü değildir; kesin tanı için düzenli tansiyon ölçümü yapılmalıdır.

Hipertansiyon Neden Tehlikelidir?

Kontrol altına alınmayan hipertansiyon, zaman içinde şu komplikasyonlara yol açabilir:

• Kalp krizi ve inme

• Kalp yetmezliği ve kalp büyümesi

• Böbrek hasarı ve böbrek yetmezliği

• Görme kaybı (hipertansif retinopati)

• Damar sertliği ve anevrizma riski

Erken teşhis ve tedavi, bu riskleri önemli ölçüde azaltır.

Tanı ve İzleme

• Düzenli ölçüm: Kan basıncınızı evde veya eczanede haftada birkaç kez ölçün.

• Uzman kontrolü: Yüksek değerler tekrar ediyorsa bir dahiliye veya kardiyoloji uzmanına başvurun.

• 24 saatlik tansiyon holteri: Değerlerin gün içindeki seyrini görmek için doktor tarafından önerilebilir.

Önleme ve Yaşam Tarzı Önerileri

• Tuz alımını azaltın (günde <5 gram).

• Taze sebze, meyve ve tam tahılları artırın.

• Düzenli egzersiz yapın (haftada en az 150 dakika).

• İdeal kilonuzu koruyun; fazla kilolar kan basıncını yükseltir.

• Sigara ve alkol tüketimini bırakın veya sınırlandırın.

• Stres yönetimi teknikleri (nefes egzersizleri, meditasyon) uygulayın.

Sağlık Uyarısı

Bu içerik bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Hipertansiyon belirtileri yaşıyor veya kan basıncınız yüksek seyrediyorsa mutlaka bir hekime danışın. Kendi başınıza tedavi uygulamayın veya ilaç kullanmayın.

Kaynakça

• World Health Organization (2023). Hypertension. https://www.who.int

• T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Türkiye Hipertansiyon Kontrol Programı 2023.

• Whelton PK, Carey RM, et al. (2018). 2017 ACC/AHA/AAPA/ABC/ACPM/AGS/APhA/ASH/ASPC/NMA/PCNA Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in Adults. Hypertension, 71(6):e13-e115.

• ESH/ESC Guidelines (2023). European Society of Hypertension / European Society of Cardiology Guidelines for the Management of Arterial Hypertension.

✨ Daha fazla sağlık rehberi ve yaşam tarzı önerileri için bloğumuzu takip edin.