Ayurveda: En Eski Tıp Sistemi

Ayurveda nedir? Ayurveda basitçe "yaşam bilimi veya bilgisi" anlamına gelir. Hindistan'da 5000 yıldan daha uzun bir süre önce ortaya çıkmış eski bir tıp sistemidir. Kökleri Vedik kültürde bulunur. Gelenek, binlerce yıldır hem ustaları hem de öğrencileri tarafından sürdürülmektedir. Ayrıca, bugün batı ve doğu kültürlerinde kullanılan ve kökleri Ayurveda'ya dayanan birçok doğal tıp sistemi vardır.

Ayurveda'nın Tarihçesi

Ayurveda'nın ebedi bir bilim olduğu ve evrenin yaratılışından önce bile var olduğu söylenir. Ayurveda'nın yaratıcının kendisi olan Brahma'da bulunduğuna inanılmaktadır. Ayurveda'nın kökenleri, bronz çağının İndus vadisine ulaştığı MÖ 3300 ila 1300 yıllarına kadar uzanmaktadır. Bugün Ayurveda ile ilişkilendirdiğimiz birçok bitki ve gıda burada yetiştirilmiştir. Uygarlığın merkezi daha sonra Ganj'a taşındı ve MÖ 500 ila 1000 yıllarında Vedaların yaratılmasıyla aynı zamana denk geldi. Ayurveda'nın pek çok unsuru Vedalar'da tarif edilmiştir.

Ashtanga Hridaya, Bhavprakash ve Bhaisajya Ratnavali, Charak Samhita, Kashyap Samhita, Madhav Nidan, Sharangdhar Samhita ve Susrut Samhita klasik metinlerden veya 'Ayurveda Kitaplarından' bazılarıdır.

Ayurveda, özellikle Charak Samhita ve Sushrut Samhita'dan sonra hurafelerden uzaklaşmış ve daha net bir çerçeveye kavuşmuştur. Cengiz Han'ın ve hatta Babürlülerin istilaları sırasında Ayurveda, tercih edilen ilaç olarak öne çıkmaya devam etti.

Doğu Hindistan Şirketi Hindistan'a ulaştığında, batı dünyasından gelen akademisyenler Ayurveda ve bitki bazlı ilaçlarla tanıştı. Ancak bu yıllarda birçok metin ve teknik batı etkisiyle kaybolmuştur. Bağımsızlıktan sonra yeniden canlandı ve o zamandan beri gelişmeye devam ediyor.

Hindistan'da Ulusal Ayurveda Günü Dhanvantari Jayanti'de kutlanmaktadır. Dhanvantari'nin Tanrıların hekimi olduğuna inanılır ve aynı zamanda ruhsal şifayı temsil eder.

Ayurveda'da Dosha

Vata, Pitta ve Kapha

Peki ama Vata, Pitta ve Kapha nedir? Kısaca açıklayacağız. Ayurveda tamamen beden, zihin ve ruhu dengelemekle ilgilidir. Denge, Ayurveda'nın bu unsurlarından gelir. Bunlara Dosha denir ve üç tane oldukları için genellikle 'Tridosha' olarak adlandırılırlar.

• Vata: Rüzgar olarak sembolize edilen Vata'nın boşluk ve havadan oluştuğuna inanılır. Bedenin hareketi ve enerjisi ile bağlantılıdır. Kasların hareketi, kalbin nabzı, hatta hücresel düzeydeki hareketler bile Vata'ya atfedilir.

• Pitta: Pitta ateş ve su ile ilişkilidir. Metabolizma ve sindirimle ilgili enerjiler Pitta ile ilişkilidir. Bu da Pitta'yı emilim, beslenme ve hatta vücut ısısı için yöneten enerji haline getirir. Dengesiz olduğunda öfke ve kıskançlık gibi bazı olumsuz enerjilerle de ilişkilidir. Pitta'nın öne çıktığı kişiler sıcak bedenlere ve keskin bir zekaya sahip olurlar. Ancak dengesi bozulursa kişiyi çabuk sinirlenen ve tedirgin biri haline getirebilir.

• Kapha: Kapha her şeyi birbirine bağlayan tutkal olarak kabul edilir. Aynı zamanda eklemler ve kemikler gibi kişinin vücudunun yapısal kısmına da atfedilir. Kapha eklemler için kayganlaştırıcı görevi görür ve cildi nemlendirir. Dengeli olduğunda sevgi ve bağışlama duygularıyla ilişkilendirilir. Kapha'nın Toprak ve Sudan oluştuğuna inanılır.